Trong quá trình phát triển thể chất, đôi bàn chân đóng vai trò nền tảng cho khả năng giữ thăng bằng, vận động và định hình dáng đi của trẻ. Tuy nhiên, không ít trẻ gặp tình trạng bàn chân bẹt – một hiện tượng khá phổ biến nhưng thường bị ba mẹ xem nhẹ. Và hiểu đúng về bàn chân bẹt, nhận biết sớm các dấu hiệu và áp dụng biện pháp hỗ trợ phù hợp là điều quan trọng giúp ba mẹ bảo vệ sức khỏe hệ vận động của bé ngay từ những năm đầu đời.
Cùng Combi phân loại bàn chân bẹt
Theo y học nhi khoa, bàn chân bẹt là tình trạng vòm bàn chân bị sụp xuống, khiến toàn bộ lòng bàn chân gần như tiếp xúc hoàn toàn với mặt đất khi đứng. Ở trẻ nhỏ, bàn chân bẹt có thể là hiện tượng sinh lý tạm thời, nhưng cũng có trường hợp kéo dài đến tuổi trưởng thành nếu không được phát hiện sớm.
Bàn chân bẹt được chia thành hai dạng chính:
-
Bàn chân bẹt linh hoạt (Flexible Flatfoot): Khi bé đứng, vòm chân biến mất; nhưng khi bé ngồi hoặc nhón gót, vòm chân lại xuất hiện. Đây là dạng phổ biến nhất, thường không gây đau, và có thể cải thiện dần khi trẻ lớn lên.
-
Bàn chân bẹt cứng (Rigid Flatfoot): Dạng này ít gặp hơn nhưng đáng lưu ý. Vòm chân biến mất hoàn toàn trong mọi tư thế, kèm theo hạn chế vận động ở cổ chân. Bàn chân bẹt cứng có thể là do bất thường về cấu trúc xương hoặc bệnh lý bẩm sinh, cần được bác sĩ chỉnh hình can thiệp.
Ba mẹ có thể kiểm tra sơ bộ bằng cách quan sát dấu chân của bé sau khi đi chân trần trên nền ướt. Nếu dấu chân in ra có phần lõm giữa mờ hoặc không thấy rõ, rất có thể bé đang có dấu hiệu bàn chân bẹt.
Bàn chân bẹt có gây ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Nhiều ba mẹ cho rằng bàn chân bẹt chỉ là vấn đề hình dạng, không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt. Tuy nhiên, bàn chân bẹt có thể tác động trực tiếp đến dáng đi, sự cân bằng và các khớp lớn như đầu gối, hông, lưng nếu không được theo dõi đúng cách.
Tư thế đi đứng của trẻ
Ở trẻ bị bàn chân bẹt, lực dồn khi di chuyển không phân bổ đều, khiến chân có xu hướng xoay vào trong (gọi là hiện tượng “vẹo trong”). Lâu ngày, điều này ảnh hưởng đến tư thế đi và dáng đứng tự nhiên, khiến trẻ dễ mỏi, ngã hoặc kém linh hoạt khi chạy nhảy.
Ở giai đoạn đầu, bàn chân bẹt không gây đau, nhưng nếu để kéo dài, cơ bàn chân và cổ chân sẽ phải hoạt động nhiều hơn để giữ thăng bằng, dẫn đến mỏi cơ, giảm khả năng linh hoạt.
Gây đau mỏi đầu gối, lưng
Một trong những hậu quả phổ biến của bàn chân bẹt là rối loạn chuỗi vận động. Khi bàn chân không còn vòm nâng đỡ, khớp gối và khớp hông phải chịu thêm áp lực. Lâu ngày, trẻ có thể bị đau mỏi đầu gối, hông, lưng dưới hoặc nhanh mệt khi vận động.
Bàn chân bẹt nếu không được hỗ trợ kịp thời sẽ ảnh hưởng đến trục xương chân, làm thay đổi cách phân phối trọng lực của cơ thể. Ở người trưởng thành, tình trạng này còn có thể gây viêm cân gan chân hoặc đau cột sống thắt lưng. Vì vậy, việc phát hiện sớm và có biện pháp ngăn ngừa dị tật bàn chân bẹt ngay từ nhỏ là rất cần thiết.
Các phương pháp hỗ trợ ngăn ngừa bàn chân bẹt
Bàn chân bẹt không chỉ làm thay đổi dáng đi mà còn có thể ảnh hưởng đến khả năng giữ thăng bằng, tư thế và sự phát triển của cột sống, nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời.
Vì vậy, việc phòng ngừa từ sớm là vô cùng quan trọng, giúp bé phát triển dáng đi vững vàng, tự tin và khỏe mạnh hơn mỗi ngày.
Dưới đây là một số phương pháp được các chuyên gia y khoa khuyến nghị để giúp ba mẹ chăm sóc và bảo vệ bàn chân bé yêu ngay từ những năm đầu đời
Khuyến khích bé vận động đúng cách
Các bài tập đơn giản như nhón gót, đi kiễng chân, cuộn bóng dưới lòng bàn chân hoặc nhặt vật nhỏ bằng ngón chân có tác dụng kích thích cơ gan bàn chân hoạt động, giúp vòm bàn chân dần hình thành tự nhiên. Ba mẹ nên cho bé đi chân trần trên bề mặt mềm như thảm, cỏ hoặc cát để tăng cảm giác thăng bằng và rèn phản xạ của bàn chân.
Theo dõi tư thế và dáng đi của trẻ
Hãy quan sát dáng đi của bé mỗi ngày. Nếu nhận thấy dấu hiệu đi khập khiễng, bàn chân đổ vào trong hoặc giày mòn lệch, ba mẹ nên cho bé thăm khám tại các cơ sở chỉnh hình nhi khoa. Việc đánh giá sớm sẽ giúp xác định mức độ bàn chân bẹt và hướng can thiệp phù hợp.
Lựa chọn giày chuẩn y khoa
Một đôi giày phù hợp có thể hỗ trợ đáng kể trong việc định hình và hỗ trợ bàn chân phát triển đúng cách.
-
Có đế định hình chống trượt và độ cong vừa phải để nâng đỡ gan bàn chân.
-
Phần gót cứng vừa phải để giữ ổn định cổ chân.
-
Mũi giày đủ rộng, tránh bó ngón.
=> Tham khảo: Giày tập đi combi
Giày Combi đế định hình chuẩn y khoa - ngăn ngừa dị tật bàn chân bẹt
Được sáng chế độc quyền bởi đơn vị R&D và đội ngũ chuyên gia y khoa Combi, Giày Combi S-Go với đế định hình bảo vệ và hỗ trợ phát triển xương bàn chân ở trẻ, giúp ngăn ngừa dị tật bàn chân bẹt ngay từ những bước đi đầu đời.
Đế giày Combi phần trợ lực bảo vệ gót, định hình xương cổ chân của trẻ để chân trẻ phát triển tốt nhất, không bị vòng kiềng/ cong vẹo. Phần trợ lực bảo vệ gót được đặt ở các vị trí khác nhau cho từng nhóm tuổi, dựa trên sự khác biệt về dáng đi, độ lật vào trong (má trong) của gót và lòng bàn chân khi trẻ đi/chạy.
Đế giày còn sở hữu đệm giảm xóc giúp trẻ bảo vệ xương cổ chân, giảm áp lực lên cổ chân khi bé tiếp đất sau các hoạt động chạy nhảy.
Combi còn ứng dụng Ergonomic vào thiết kế Giày dựa trên đường cong phù hợp với hình dạng, cấu trúc xương ở từng độ tuổi. Mũi giày hình vòm, tạo không gian thoải mái để chân bé phát triển, giúp định vị các ngón chân ở đúng vị trí khi bé bước đi.
Kết luận
Bàn chân bẹt là tình trạng phổ biến nhưng có thể cải thiện nếu được nhận biết và hỗ trợ đúng cách. Ba mẹ nên chú ý đến dáng đi, tư thế đứng của trẻ và lựa chọn những đôi giày đạt chuẩn y khoa để bảo vệ sức khỏe bàn chân ngay từ giai đoạn đầu đời. Nếu ba mẹ đang tìm kiếm giày tập đi giúp hỗ trợ cải thiện bàn chân bẹt, hãy tham khảo giày Combi S-Go thiết kế chuẩn y khoa.